ΤΟ ΠΟΝΤΙΑΚΟ ΣΤΕΚΙ

**ανεμος** · 04-12-18 20:17

Εκδήλωση της ΠΟΕ για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων

Την Κυριακή 9 Δεκεμβρίου πραγματοποιείται από την Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος, με τη συμμετοχή και άλλων λαών που υπέστησαν Γενοκτονία, εκδήλωση με αφορμή την Παγκόσμια Ημέρα Μνήμης και Αξιοπρέπειας για τα Θύματα του Εγκλήματος της Γενοκτονίας και της Πρόληψης αυτού του Εγκλήματος. Η εκδήλωση θα λάβει χώρα στις 19:00, στο ξενοδοχείο Grand Hotel (Μοναστηρίου 305, Θεσσαλονίκη). Για το συμβολισμό της δράσης μιλά στο pontos-news.gr ο συντονιστής της Επιτροπής Γενοκτονίας της ΠΟΕ, Αλέξανδρος Εφραιμίδης.

Την ίδια μέρα θα παρουσιαστούν ο επετειακός λογότυπος καθώς και οι προγραματισμένες δράσεις και εκδηλώσεις της ΠΟΕ για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων το έτος 2019.

«Ουσιαστικά με αυτή την εκδήλωση ανοίγει η αυλαία των δράσεων της ΠΟΕ για τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων. Επιθυμία μας είναι ο κύκλος των επετειακών εκδηλώσεων να κλείσει στις 9 Δεκεμβρίου 2019 και να καθιερωθεί τα επόμενα χρόνια», ανέφερε στο pontos-news.gr ο Αλέξανδρος Εφραιμίδης. Για το λόγο που επιλέχθηκε η μέρα αυτή, ο συντονιστής της Επιτροπής Γενοκτονίας της ΠΟΕ λέει: «Η 9η Δεκεμβρίου είναι μια πολύ σημαντική ημέρα για τους λαούς που υπέστησαν γενοκτονία και για όλη την ανθρωπότητα. Ως Ομοσπονδία θέλουμε να αναδειχθεί πολύ ο ρόλος της μέρας αυτής. Όλοι οι λαοί μαζί συστρατευόμαστε, βγαίνουμε από το "καβούκι" μας και αγωνιζόμαστε μαζί για την εξάλειψη των εγκλημάτων κατά της ανθρωπότητας, για τη δικαίωση των ψυχών των προγόνων μας και τη μη επανάληψη παρόμοιων ενεργειών στο μέλλον».

Η προγραμματισμένη εκδήλωση θα ξεκινήσει με χαιρετισμούς επισήμων, ενώ θα ακολουθήσουν εκπρόσωποι Αρμενίων, Ασσυρίων, Ισραηλιτών, Μικρασιατών και Ποντίων στέλνοντας το δικό τους μήνυμα. Έπειτα θα προβληθεί το ντοκιμαντέρ της ΕΠΟΝΑ για τον Ράφαελ Λέμκιν, τον άνθρωπο που επινόησε τον όρο «γενοκτονία».

Τέλος, θα ανακοινωθούν οι δράσεις που προγραμματίζει η ΠΟΕ για όλο το έτος 2019 χωρίς όμως το ακριβές χρονοδιάγραμμα, και θα παρουσιαστεί ο λογότυπος για τα 100 χρόνια της Γενοκτονίας που θα χρησιμοποιηθεί σε όλες τις καμπάνιες το επόμενο έτος. «Είχαμε τη χαρά να διαλέξουμε ανάμεσα σε 13 προτάσεις λογοτύπων που κατατέθηκαν στην ΠΟΕ, τόσο από συλλόγους όσο και από μεμονωμένα άτομα. Μετά τη συνέλευση της ΠΟΕ την Κυριακή 25 Νοεμβρίου καταλήξαμε σε έναν ο οποίος θα παρουσιαστεί στις 9 Δεκεμβρίου. Το μόνο που μπορώ να σας πω για την ώρα είναι ότι ο λογότυπος που επιλέχθηκε δεν έχει προταθεί από σύλλογο», καταλήγει ο Αλέξανδρος Εφραιμίδης.

Ελένη Κάλλη
Pontos-News
3/12/2018

**Forum Ads** · 04-12-18 20:17

**ανεμος** · 13-12-18 17:07

Αναζητούνται κομπάρσοι από την περιοχή της Καστοριάς για να συμμετάσχουν στην ταινία «Πόντος»

Περίπου 60 άνδρες, ηλικίας 25 έως 55 ετών, από την ευρύτερη περιοχή της Καστοριάς, αναζητούν —σε πρώτη φάση— οι υπεύθυνοι επιλογής των ηθοποιών της ιστορικής ταινίας-εποχής Πόντος — Εκεί πουλλία κελαηδούν με θλιβερόν λαλίαν, Παντελής Καλατζής, Νίκος Σφυράκης και Κλεοπάτρα Αμπατζόγλου, όπως δήλωσαν στην Φωνή της Καστοριάς. «Οι άνδρες αυτοί θα χωριστούν σε δύο ομάδες των 30 ατόμων και θα υποδυθούν τους στρατιώτες και τους αντάρτες. Θα χρειαστούν περισσότερες πρόβες ώστε να μάθουν σκηνική πάλη, ιππασία και για τον λόγο αυτό έχει δοθεί ιδιαίτερη βαρύτητα σ’ αυτό» τόνισαν μεταξύ άλλων.

Πάνω από 800 άτομα από την περιοχή της Καστοριάς θα συμμετάσχουν στην ταινία ως κομπάρσοι και βοηθητικοί ηθοποιοί σε μικρότερους ρόλους, σύμφωνα με τους υπευθύνους.

Η ταινία, όπως ανέφερε στην Φωνή της Καστοριάς η Κλεοπάτρα Αμπατζόγλου, «θα γυριστεί εξ ολοκλήρου σε χωριά της ευρύτερης περιοχής της Καστοριάς, με ένα μικρό κομμάτι γυρισμάτων στα Γιάννενα και κάποια εσωτερικά γυρίσματα σε σπίτια, στην Κύπρο. Τα γυρίσματα προβλέπεται να ξεκινήσουν στις 15 Φεβρουαρίου του 2019 και θα ολοκληρωθούν στο τέλος Απριλίου του ίδιου έτους. Πρόκειται για μια αρκετά φιλόδοξη παραγωγή, με δύσκολα τεχνικά πράγματα, με συνεργάτες που εξειδικεύονται σε ειδικά εφέ και με συμμετοχή μεγάλων γνωστών ονομάτων ηθοποιών, τους οποίους δεν θέλησε ακόμη να κατονομάσει».

Με την ολοκλήρωση της η ταινία —που αναμένεται στις κινηματογραφικές αίθουσες τον Δεκέμβριο του 2019— θα αποτελέσει την ακριβότερη παραγωγή στην ιστορία του ελληνικού κινηματογράφου. Αξίζει επίσης να σημειώσουμε ότι επιστημονικός σύμβουλος της παραγωγής είναι ο ομότιμος καθηγητής του Πανεπιστημίου Δυτικής Μακεδονίας Κωνσταντίνος Φωτιάδης.

Πηγή: fonikastorias.gr.
trapezounta.gr
12/12/2018

**ανεμος** · 16-12-18 09:27

100 χρόνια Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου

Επιλέχθηκε χθες το απόγευμα το λογότυπο που θα χρησιμοποιήσει η Παμποντιακή Ομοσπονδία Ελλάδος για τις εκδηλώσεις της επετείου των 100 ετών από το 1919, όταν ξεκίνησε η δεύτερη και σκληρότερη φάση της Γενοκτονίας των Ελλήνων στον Πόντο.

Η ΠΟΕ δεν επέλεξε τυχαία να πραγματοποίησε την ειδική εκδήλωση στο ξενοδοχείο Grand Hotel Palace στη Θεσσαλονίκη
καθώς η 9η Δεκεμβρίου είναι η παγκόσμια ημέρα μνήμης και αξιοπρέπειας για τα θύματα των Γενοκτονιών.

Ο γενικός γραμματέας της ΠΟΕ, Παύλος Γαλεγαλίδης, ανέφερε ότι ήταν πολύ δύσκολη η αξιολόγηση από την επιτροπή της Ομοσπονδίας και αυτό διότι υπήρχαν πολύ καλές προτάσεις. Επιλέχθηκε, μέσα από δεκατρείς προτάσεις, η ιδέα του εμπνευστή Αλέξανδρου Μυριούνη και του σχεδιαστή Δημήτρη Διαμαντόγιαννη αλλά και της ομάδας που το επιμελήθηκε, και εμπεριέχει μηνύματα τόσο για τη γενοκτονία και την πορεία εξόντωσης του ποντιακού ελληνισμού, αλλά ταυτόχρονα και την πορεία των Ελλήνων του Πόντου ανά τους αιώνες.

Την λεπτομερή παρουσίαση του λογότυπου έκανε εκ μέρους της ομάδας δημιουργίας ο εκπρόσωπός της Κωνσταντίνος Καρακασίδης, ο οποίος ανέλυσε όλα τα χαρακτηριστικά που εμπεριέχει και τα μηνύματα που εκπέμπει, από το παρελθόν, το παρών και το μέλλον του ποντιακού ελληνισμού.

Όπως ανέφεραν με μηνύματά τους ο Αλέξανδρος Μυριούνης, όπως και ο Δημήτρης Διαμαντόπουλος, στο λογότυπο για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου, χρησιμοποιήθηκαν όλοι οι σταθμοί του ποντιακού ελληνισμού και οι πορείες θανάτου, στα αμελέ ταμπουρού και καταλήγει στα αμάραντα του Πόντου, όπου κυρίαρχη είναι η άποψη «η Ρωμανία επέρασεν, η Ρωμανία επάρθεν, η Ρωμανία κι αν επέρασαν ενθεί και φέρει κι άλλο».
Στην εκδήλωση παρευρέθηκαν μεταξύ άλλων εκπρόσωποι της πολιτείας, της περιφερειακής και τοπικής αυτοδιοίκησης, της Εκκλησίας καθώς και πολιτιστικών σωματείων.

Με πληροφορίες από το efxinospontos.gr.
ΤΡΑΠΕΖΟΥΝΤΑ GR
10/12/2018

**ανεμος** · 24-12-18 08:13

Τα κάλαντα στον Πόντο

Τα κάλαντα στον Πόντο αλλά και στα χωριά όπου εγκαταστάθηκαν οι Πόντιοι μετά το 1923, ψάλλονταν από τα παιδιά μέχρι και την δεκαετία του 1960, το απόγευμα της παραμονής, των Χριστουγέννων και της Πρωτοχρονιάς. Τα παιδιά έβγαιναν συνήθως κατά παρέες δύο, τριών ή περισσοτέρων ατόμων και αντί για τρίγωνα κρατούσαν καράβια που στόλιζαν με διάφορα στολίδια. Στο χωριό μου (Οχυρό Δράμας) τα μεγαλύτερα παιδιά, κατασκεύαζαν καράβια στα οποία τοποθετούσαν και κεριά τα οποία άναβαν (όταν το επέτρεπε ο καιρός) και το θέαμα ήταν φαντασμαγορικό. Κατά τη διάρκεια δε που έψαλλαν τα κάλαντα, κουνούσαν το καράβι σαν να βρισκόταν σε φουρτουνιασμένη θάλασσα. Τα κάλαντα που έψαλλαν ήταν:

Τρία καράβια αρμένιζαν στης Πόλης τα πογάζια.
Το ’να αρμενίζει με νοτιά, τ’ άλλο με τραμοντάνα
το τρίτο το καλλίτερο……………..

Κάλαντα Χριστουγέννων

Χριστός ’γεννέθεν χαράν ’ς σον κόσμον, χα καλή ώρα, καλή σ’ ημέρα.
Χριστός γεννήθηκε, χαρά στον κόσμο, να καλή ώρα, καλή σου ημέρα.
Χα καλόν παιδίν οψέ ’γεννέθεν, οψέ ’γεννέθεν, ουρανοστάθεν.
Να καλό παιδί χθες γεννήθηκε, χθες γεννήθηκε, ουρανοστάθηκε.
Τον εγέννεσεν η Παναΐα, τον ενέστεσεν (Αϊ Παρθένος-δις).
Τον γέννησε η Παναγία, τον ανέστησε η Αγία Παρθένα.
Εκαβάλκεψεν χρυσόν πουλάριν κι εκατήβεν ’ς σο σταυροδρόμιν
Καβάλησε χρυσό πουλάρι και κατέβηκε στο σταυροδρόμι
Έρπαξαν Ατον οι χίλ’ Εβραίοι, οι χίλ’ Εβραίοι και μύρ'(ιοι) Εβραίοι.
Τον άρπαξαν οι χίλιοι Εβραίοι, οι χίλιοι Εβραίοι και μύριοι Εβραίοι.
Ας ακρεντικά κι ας σην καρδίαν αίμαν έσταξεν, χολή ’κ’ εφάνθεν.
Απ’ τα άκρα κι απ’ την καρδιά αίμα έσταξε, θυμός δεν φάνηκε.
Ούμπαν έσταξεν, και μύρος έτον, μύρος έτον και μυρωδία.
Όπου έσταξε ήταν μύρο, ήταν μύρο και ευωδία.
Εμυρίστεν ατο ο κόσμος όλεν, για μυρίστ’ ατο κι εσύ αφέντα.
Το μύρισε ο κόσμος όλος, μύρισέ το κι εσύ αφέντη.
Συ αφέντα, καλέ μ’ αφέντα.
Εσύ αφέντη, καλέ μου αφέντη.
Έρθαν τη Χριστού τα παλικάρα και θημίζ’νε τον νοικοκύρην,
Ήρθαν του Χριστού τα παλικάρια και ψάλλουν στον νοικοκύρη,
Νοικοκύρη μ’ και βασιλέα.
Νοικοκύρη μου και βασιλιά.
Δέβα ’ς σο ταρέζ’ κι έλα ’ς σην πόρταν, δος μας ούβας και λεφτοκάρα
Πήγαινε στο ράφι κι έλα στην πόρτα, δώσε μας χουρμάδες και φουντούκια
Κι αν ανοί’εις μας, χαράν ’ς σην πόρτα σ’.
Κι αν μας ανοίξεις, χαρά στην πόρτα σου.

(Καλά Χριστούγεννα και σ’ έτη πολλά)

https://www.youtube.com/watch?v=Tdqr9HOY9tM

https://www.youtube.com/watch?v=UXn4advEs_A

Πόντος, εν' άστρον φωτεινόν

**ανεμος** · 03-01-19 15:46

Μωμόγεροι ετοιμάζονται να... αλώσουν και την Κομοτηνή!

Με σλόγκαν «Οι Μωμοέρ’ εξέβανε τα Φώτα, τ’ Αγιαννί, οσήμερον πα λάσκουνταν ’ς σην Κομοτήνη» (οι Μωμόγεροι βγήκανε τα Φώτα, του Αϊ-Γιαννιού, και σήμερα τριγυρνούν στην Κομοτηνή) Μωμόγεροι ετοιμάζονται να «αλώσουν» την Κομοτηνή το Σάββατο 5 Ιανουαρίου, στις 11:00.

Θα ξεκινήσουν από το δημαρχείο, θα ξεσηκώνουν τον κόσμο σε όλο το κέντρο της Κομοτηνής και θα καταλήξουν στην κεντρική πλατεία.

Η Δημοτική Κοινωφελής Επιχείρηση Πολιτισμού, Παιδείας και Αθλητισμού Κομοτηνής, σε συνεργασία με το Σύλλογο Ποντίων Θρυλορίου «Η Κερασούντα και το Γαρς», το Σύλλογο Ποντίων Ροδόπης «Η Τραπεζούντα», το Σύλλογο Ποντίων Αγίου Δημητρίου Κοζάνης και το Σύλλογο Ποντίων Χρυσούπολης Καβάλας αναβιώνουν στην Κομοτηνή το έθιμο κλείνοντας με αυτόν τον τρόπο την εορταστική περίοδο.

Οι Μωμόγεροι θα κατακλύσουν τους δρόμους της πόλης και θα συναντηθούν στην κεντρική πλατεία, υποσχόμενοι μια μοναδική εμπειρία ποντιακής σάτιρας με μουσική, χορό και άφθονο κέφι. Θα τριγυρίζουν στην πόλη και θα εύχονται «υ’είαν, ευλοΐαν και καλοχρονίαν»!

Pontos-News
3/1/2019

**ανεμος** · 26-01-19 19:30

Θεατρικό για τη Γενοκτονία των Ποντίων ετοιμάζει ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου

«Της Μαύρης Θάλασσας το νερό είναι το πιο γλυκό από τ’ άλλα | γιατί το μισό εγέμισε από των ματιών το κλάμα». Με τους στίχους του Γιώργου Αγγελακόπουλου, ο οποίος αν και δεν είναι ποντιακής καταγωγής έγραψε ένα ποίημα για τα δεινά που υπέστη ο ποντιακός ελληνισμός, ο Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου μπαίνει με… φόρα στις πρόβες για το νέο θεατρικό που ετοιμάζει με αφορμή τα 100 χρόνια από τη Γενοκτονία των Ποντίων.

Η θεατρική ομάδα του σωματείου, η οποία ολοκλήρωσε έναν κύκλο παραστάσεων με το «Ταπιάτ' 'κί αλλάζομεν», μόλις ξεκίνησε τις πρόβες για το θεατρικό «Δεν λησμονώ πατρίδα μου» σε σενάριο και σκηνοθεσία του Παύλου Παραστατίδη.

«Κοίταξα το παρελθόν και την ιστορία των προγόνων μου. Αναζήτησα αρχεία και αφηγήσεις προσφύγων της πρώτης γενιάς», είπε μιλώντας στο kozani.tv ο Παύλος Παραστατίδης, εξηγώντας ότι πρόκειται για ένα μουσικοθεατρικό έργο που φτιάχτηκε με βάση τις μαρτυρίες που συγκέντρωσε από Πόντιους που εγκαταστάθηκαν στο Μεσόβουνο Κοζάνης.

Επί σκηνής θα βρίσκονται 35 ηθοποιοί, ενώ το μουσικό μέρος που παραπέμπει σε αρχαία τραγωδία υπογράφει ο καθηγητής στο Τμήμα Μουσικής Επιστήμης και Τέχνης στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας Ηλίας Παπαδόπουλος. Στόχος της δραστήριας ομάδας είναι η πρεμιέρα του έργου να γίνει στις 15 Μαΐου στην Πτολεμαΐδα.

Ο θίασος της παράστασης «Ταπιάτ' 'κί αλλάζομεν» του Πολιτιστικού Συλλόγου Μεσόβουνου

pontos-news
25/1/2019

**ανεμος** · 09-02-19 06:29

Η Ποντιακή διάλεκτος και η λεκτική της σχέση με την αρχαία Ελληνική

Η ποντιακή διάλεκτος μαζί με την καππαδοκική, την τσακώνικη και την κατωιταλική συνιστούν το σύνολο των διαλέκτων της νεοελληνικής γλώσσας. Ειδικότερα, η ποντιακή και η καππαδοκική αποτελούν τα λεγόμενα μικρασιατικά ιδιώματα. Αναφορικά με την ποντιακή διάλεκτο αξίζει να σημειωθεί πως έλκει την καταγωγή της από την ιωνική διάλεκτο της αρχαίας ελληνικής, καθώς Ίωνες ήταν οι άποικοι της Σινώπης, οι οποίοι με τη σειρά τους αποίκησαν τις άλλες παράλιες πόλεις του Εύξεινου Πόντου.

της Αρχοντούλας Κωνσταντινίδου*

Δυστυχώς, δε γνωρίζουμε ικανοποιητικά την εξέλιξη της ποντιακής διαλέκτου από τα πρώτα της στάδια μέχρι και την αρχή της περιόδου της Τουρκοκρατίας, καθώς το μοναδικό γραπτό μνημείο που διασώθηκε είναι μια επιγραφή του 1306, ενώ αναφορικά με τη φωνητική της γνωρίζουμε πως είχε διαφοροποιηθεί από την κοινή δημοτική γλώσσα του Βυζαντίου, ήδη από τον 12ο αιώνα, χάρη στην παρατήρηση του Ευσταθίου, αρχιεπίσκοπου Θεσσαλονίκης: «Τα γουν ακάνθια, αχάντια τινές φασίν εώων ανδρών», γράφει στη δική του Ιλιάδα.

Η γεωγραφική εξάπλωση του Εύξεινου Πόντου είχε ως αποτέλεσμα και την επέκταση των ορίων, μέσα στα οποία μιλιόταν η ποντιακή διάλεκτος. Έτσι, η ομιλία της ποντιακής διαλέκτου ξεκινούσε στα δυτικά από την Ινέπολη(Ιωνόπολη) κι έφτανε ως τη Ριζούντα και την Κολχίδα στα ανατολικά, συμπεριλαμβάνοντας σαφώς και την ενδοχώρα ανάμεσά τους. Η πιο μεγάλη ενδοχώρα στην οποία ακουγόταν η ποντιακή διάλεκτος ήταν αυτή της Τραπεζούντας με τις περιοχές της Γεμουράς, της Ματσούκας, της Σάντας, της Κρώμνης και της Χαλδίας.

Μόνο στην περιοχή της Πάφρας και στην ενδοχώρα, που αυτή περιλαμβάνει, μεταξύ των περιοχών Κάβζας- Βεζυρκιοπρού- Λαοδίκειας οι ποντιακοί πληθυσμοί ήταν τουρκόφωνοι, εξαιτίας των συστηματικών διώξεων και βασανιστηρίων, που εξαπέλυσαν οι Τούρκοι εναντίον των Ελλήνων ξεκινώντας από την πτώση της Τραπεζούντας το 1461. Τις πιο άγριες μορφές της τουρκικής θηριωδίας τις γνώρισαν οι κάτοικοι της Πάφρας και της Αμισού, όταν οι Τούρκοι σε μια μέρα μόνο έκοψαν 1500 γλώσσες Ελλήνων για να εκφοβίσουν τους Έλληνες και να πάψουν να μιλούν οριστικά τη μητρική τους γλώσσα, όπως παραδίδουν οι ιστορικοί συγγραφείς Οικονομίδης Δημοσθένης και Βακαλόπουλος Απόστολος.

Έτσι, οι κάτοικοι αυτών των περιοχών έχασαν την ελληνική τους γλώσσα, διατήρησαν όμως ακέραιη, αν όχι επαυξημένη, την ελληνική τους συνείδηση και τη χριστιανική τους πίστη.

Η ποντιακή διάλεκτος, αν και δέχθηκε επιδράσεις από την τουρκική κι ενσωμάτωσε λέξεις από ξένες γλώσσες (περσικές, αραβικές, ρωσικές) εξαιτίας της γεωγραφικής θέσης του Πόντου διατήρησε ατόφιες λέξεις κι εκφράσεις της αρχαίας ελληνικής, οι οποίες δε διασώθηκαν στη νεοελληνική γλώσσα, ή είναι εγγύτερα στην αρχαία ελληνική απ’ ότι είναι η σημερινή νεοελληνική τους μορφή. Παραθέτουμε πολλές λέξεις κατατάσσοντάς τις στα αντίστοιχα μέρη του λόγου:

Ρήματα:
Σπογγίζω (=σκουπίζω, συναντάται ακόμα και στις Θεσμοφοριάζουσες του Αριστοφάνη), διακλύζω (=ξεπλένω με νερό), αλίζω (=αλατίζω), εγκαλώ (=κατηγορώ), αναλύω (=μουσκεύω), ή ελαφρώς παραλλαγμένα όπως τα ρήματα, γλύνω (=εκλύω), τσανίζω (=κατανίζω), αναστορώ (=ανιστορώ), υβρίζω (ενώ στα νέα ελληνικά λέμε βρίζω).

Ουσιαστικά:
(ι)χώρ (=ζωογόνος ουσία, το υγρό που έρρεε στις φλέβες του μυθικού γίγαντα Τάλου, στα ποντιακά ο κρόκος του αβγού), στέγος (=στέγη), ψύχος (=κρύο), φέγγος (=το φως του φεγγαριού), άρκος (=αρκούδα), έγκλημα (=κατηγορία), ή ελαφρώς παραλλαγμένα όπως κιντέα (=κνίδη, τσουκνίδα), κοχλίδ’(ιν) (=κοχλίας, σαλιγκάρι).

Επίθετα:
Άναλος (=ανάλατος), άβρωτος (=αυτός που δεν τρώγεται), ανώμοτος (=αυτός που δε σέβεται το νόμο), έμνοστος (=νόστιμος), ή ελαφρώς παραλλαγμένα όπως ημ’σός (από το αρχαίο ήμισυς), παλαλός (από τη μετοχή απολωλώς του ρήματος απόλλυμαι=χάνομαι, άκλερος( =άκληρος)

Επιρρήματα:
Όθεν (=όπου, απ’ όπου), άνθεν (από το άνωθεν), κάθεν (από το κάτωθεν), απέσ’ (=από +έσω), άγκαικα (άνω + κάτω)

Αντωνυμίες:
Τ’ εμόν (=δικό μου), τ’ εμέτερον (=δικό μας), αούτος, αούτε (αυτός, αυτή, διατήρησε την προφορά της αρχαίας ελληνικής), καθείς.

Η διατήρηση όλων αυτών των λέξεων της αρχαίας ελληνικής στην ποντιακή διάλεκτο είναι εντυπωσιακή και καταδεικνύει τη δύναμη και την αξία που έχει, όχι μόνο η ποντιακή διάλεκτος, αλλά και οι άλλες διάλεκτοι και τα άλλα ιδιώματα της νεοελληνικής γλώσσας, αφού διακρίνονται από ανάλογα χαρακτηριστικά. Αν αναλογιστούμε σοβαρά τα παραπάνω, θα διαπιστώσουμε πως η προσπάθεια για τη διάσωση της ποντιακής διαλέκτου, έστω και τώρα, και η εκμάθησή της από τις νεότερες γενιές δεν είναι δείγμα στείρας προσκόλλησης στην παράδοση, αλλά προσπάθεια για αξιοποίηση των στοιχείων που έχει να μας προσφέρει. Αντιλήψεις, σύμφωνα με τις οποίες οι διάλεκτοι είναι ένα κατώτερο είδος ή μια παραφθορά της κοινής, είναι ρατσιστικές και προέρχονται από αδαείς ή ημιμαθείς. Άλλωστε, κάθε διάλεκτος είναι φτιαγμένη έτσι ώστε να εξυπηρετεί τις ανάγκες των ανθρώπων που τη χρησιμοποιούν και να ισχυροποιεί τους συνεκτικούς δεσμούς του.

Στην εποχή της παγκοσμιοποίησης και της ολοένα και αυξανόμενης διακρατικής συνεργασίας, που επιβάλλει την εκμάθηση δύο ή τριών ξένων γλωσσών, η διάσωση της ποντιακής διαλέκτου γίνεται ακόμη πιο δύσκολη, γεγονός που αυξάνει την ευθύνη των πολιτιστικών συλλόγων για το θέμα αυτό. Στην αντίθετη περίπτωση, με το πέρασμα των χρόνων η αδυναμία κατανόησης της ποντιακής διαλέκτου θα επιφέρει την αποξένωση από τα άλλα στοιχεία της παράδοσης, όπως είναι η μουσική και ο χορός, και θα μας καταστήσει «αγροίκους», αφού δε θα «εγροικούμε» πια τη γλώσσα μας.

* Η Αρχοντούλα Κωνσταντινίδου είναι φιλόλογος.

Βιβλιογραφία:
- Ιστορικόν Λεξικόν της Ποντικής Διαλέκτου, Άνθιμου Παπαδόπουλου, «Αρχείον Πόντου».
- Ετυμολογικόν Ερμηνευτικόν Λεξιλόγιον, Νικόλαου Λαπαρίδη, εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη.
- Μελετήματα ποντιακής διαλέκτου, Δ.Ε. Τομπαΐδη, εκδ. κώδικας.
- Ιστορία του Ποντιακού Ελληνισμού, Χρήστου Σαμουηλίδη, εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη.
- Ιστορική γραμματική της Ποντικής Διαλέκτου, Άνθιμου Παπαδόπυλου, «Αρχείον Πόντου».
- «Η εν Πόντω ελληνική γλώσσα», Παντελή Μελανοφρύδη, εκδοτικός οίκος Αδελφών Κυριακίδη».

e-pontos

Αρχοντούλας Κωνσταντινίδου
«Οι Ρίζες μας. Πόντος-Καύκασος-Χωρύγι Κιλκίς».
Όταν η τοπική Ιστορία συναντά τη γενική

**ανεμος** · 17-02-19 22:01

" Η μπάντα...": Ένα ντοκιμαντέρ για τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου στο 21ο Φεστιβάλ της Θεσσαλονίκης

Το ντοκιμαντέρ " Η μπάντα ..." βασίζεται στο βιβλίο που έγραψε ο Γιάννης Παπαδόπουλος, από την Κερασούντα. Ήταν μουσικός, μέλος της φιλαρμονικής ορχήστρας της Κερασούντας που "επιστρατεύτηκε" βίαια από τον σφαγέα των Ποντίων Τοπάλ Οσμάν. Η ορχήστρα αυτή αποτελείτο από 13 Έλληνες και τρεις Τούρκους. Ήταν υποχρεωμένοι να ακολουθούν τις περιοδείες του Τοπάλ Οσμάν και να παίζουν τουρκικά εμβατήρια την ώρα που οι τσέτες έσφαζαν, βίαζαν και λήστευαν τους Έλληνες... Στο τέλος ο αιμοσταγής Τούρκος έδωσα εντολή και σφαγιάστηκε όλη η ορχήστρα. Ο μόνος που επέζησε ως εκ θαύματος ήταν ο Γιάννης Παπαδόπουλος... Κατάφερε να έρθει στην Ελλάδα αλλά δεν ξανάπαιξε μουσική...

Εδώ και δύο χρόνια έγιναν γυρίσματα με τα παιδιά και τα εγγόνια του Γιάννη Παπαδόπουλου αφού ο ίδιος δεν ζει πια... Επίσης βρήκαμε και μιλήσαμε με αρκετά άτομα ποντιακής καταγωγής που έχουν συγγενείς-θύματα από τον Τοπάλ Οσμάν.

Πρόκειται για δραματοποιημένο ντοκιμαντέρ στο οποίο συμμετέχουν περίπου 80 ηθοποιοί και η φιλαρμονική ορχήστρα του Δήμου Γιαννιτσών.

Η δημοσιογραφική έρευνα και η σκηνοθεσία έγινε από τον Νίκο Ασλανίδη, ο οποίος επί 25 χρόνια εργάστηκε στην τηλεόραση. Η επιμέλεια του ντοκιμαντέρ έγινε από τους ιστορικούς Κ. Φωτιάδη, Θ. Κυριακίδη και Λ. Βασιλειάδη.

Το ντοκιμαντέρ προβάλλεται με αφορμή τη συμπλήρωση των 100 χρόνων από τη Γενοκτονία των Ελλήνων του Πόντου και αφιερώνεται στη μνήμη των 353.000 που βρήκαν τραγικό θάνατο εκείνη την εποχή.

Θα προβληθεί τη Δευτέρα 4 Μαρτίου 2019, στις 18.00, στο Λιμάνι, Αποθήκη 1, αίθουσα Σταύρος Τορνές.

https://youtu.be/0LkdeNftwFE

Συντελεστές

Δημοσιογραφική έρευνα - σκηνοθεσία: Νίκος Ασλανίδης
Μοντάζ: Αριστείδης Παυλίδης
Δημοσιογραφική υποστήριξη: Νίκη Φωτιάδου,Κωνσταντίνος Καντόγλου
Διεύθυνση φωτογραφίας: Γιώργος Ασλανίδης
Μουσική: Γιάννης Πιτσούνης
Ιστορικοί σύμβουλοι: Κώστας Φωτιάδης, Θεοδόσης Κυριακίδης, Λάζαρος Βασιλειάδης
Αφηγητής: Γιώργος Συμεωνίδης
Σκίτσα: Γιώργος Λαζαρίδης
Παίζουν μουσική: Βασίλης Φωλίνας, Θεόδωρος Κοτίδης, Όθωνας Γκόγκας
Τραγουδούν: Αλέξης Παρχαρίδης, Αγγελική Παμπουκίδου
Συμμετέχουν: η φιλαρμονική ορχήστρα του Δήμου Γιαννιτσών με αρχιμουσικό τον Αριστείδη Παυλίδη και ηθοποιοί από θεατρικές ομάδες των Συλλόγων: Πολιτιστικός Μορφωτικός Σύλλογος Ποντίων "Η Άρδασσα", Σύλλογος Ποντίων Σταυρούποληε "Ακρίτες του Πόντου, Σύλλογος Ποντίων Γιαννιτσών, Εύξεινος Λέσχη Γιαννιτσών, Ένωση Ποντίων Ωραιοκάστρου και Φίλων, Μορφωτικός Όμιλος Ποντίων Μεσημερίου "Αργοναύτες", Πολιτιστικός Σύλλογος Μεσόβουνου "Κρέμιτσα".

Στο ρόλο του πρωταγωνιστή: Αλέξης Παρχαρίδης
Make up artist: Ελευθερία Ασλανίδου-Καλτσίδου

Χορηγός: Φιλανθρωπικό Ίδρυμα Ιβάν Σαββίδη

e-pontos
17/2/2019

Θέμα: ΤΟ ΠΟΝΤΙΑΚΟ ΣΤΕΚΙ

Εργαλεία Θεμάτων

Display

Παρόμοια Θέματα

ποντιακο

Bookmarks

Bookmarks

Δικαιώματα - Επιλογές